- Cato Pater
Van zorgen naar coachen; een avontuur in het sociaal domein.

‘Wanneer er een kind in het spel is dan gaan bij mij alle alarmbellen af en kom ik direct in actie’, zegt Ilse*, mijn kandidaat enigszins verhit wanneer de kaarten op tafel liggen. Ilse volgt TeamWijs, mijn training voor teams in transitie. We bespreken waarom zij ‘de zorggever’ heeft gekozen. Ik vraag haar wat ‘de zorggever’ typeert. ‘Die denkt niet maar die doet’, antwoord zij. ‘Wat zijn daar voor jou de voordelen maar wellicht ook de nadelen van?’, vraag ik. ‘Ik ga direct alle mogelijke oplossingen bedenken maar vergeet dan misschien om het gezin voldoende vragen te stellen’, eigenlijk ontneem ik hen misschien wel wat autonomie, zegt Ilse na een korte stilte. In het gesprek ontdekt Ilse dat zij dit doet omdat zij niet wil falen; dat maakt haar bewust van haar eigenlijk ongewenste gedrag. Het kost veel energie en mensen hun eigen oplossingen laten vinden garandeert meestal meer resultaat op de lange termijn. Bovendien is dat veel leuker!
‘Welk TalentenType kan jou helpen om de eigen kracht meer aan te spreken?’, vraag ik. ‘De coach’, zegt Ilse. ‘Die is aanwezig, luistert, informeert welke hulpbronnen er zijn, vraagt hoe het gezin dit eerder heeft opgelost en wat daar het resultaat van was en neemt hen mee in het maken van een plan’. De kernwaarde die Ilse kiest om haar gedrag aan af te meten is ‘aandacht’. Zij wil eerst aandacht hebben voor wat er is, aanwezig blijven voordat zij in actie komt en aandacht hebben voor de werkelijke hulpvraag en samen meest autonome oplossingen kiezen. Ilse gaat komende weken met collega’s in gesprek over de gekozen kernwaarden. Gesprekken over kernwaarden maken helder waaraan je je gedrag wilt afmeten. In teams die in transitie zijn bevordert transparantie over kernwaarden het vertrouwen in elkaar zodat er verbinding komt en de medewerkers elkaars talenten beter kunnen benutten.
*Ilse is een bedacht figuur in een realistische setting.
Toelichting van de interventie:
TeamWijs: Talent in Transitie. ©Bureau Cato
TeamWijs is een speelse methodiek gericht op transitie binnen organisaties. Door vanuit persoonlijke betekenisgeving toe te leiden naar een gezamenlijk waardenbewustzijn ontstaat er ontwikkelingsbereidheid en eigenaarschap. Het doel is om een ontwikkelgerichte organisatie te vormen die veerkrachtig kan meebewegen in een snel veranderende omgeving.
Ieder mens heeft bepaalde typeringen en aspecten. Het gevaar bij het onderbrengen van mensen in typen is dat we het voordoen alsof zij dat zijn. Dit kan erin resulteren dat andere kanten van mensen worden verwaarloosd. Het zijn vaak de schaduwkanten die het meest interessant zijn om belicht te worden zodat mensen veerkrachtig worden en zichzelf als een heel mens kunnen inzetten.
Middels een waardenonderzoek vanuit TeamWijs vergelijken we de persoonlijke waarden met de professionele waarden en benoemen we de discrepantie als ‘ontwikkelpunten’.
Hierbij gebruiken we de symbolische typering van persoonskenmerken volgens de archetypen welke ooit door Plato en later door Carl Jung bekendheid hebben gekregen. Deze archetypen worden binnen TeamWijs geduid als ‘TalentenTypen’. Zij helpen de deelnemer om vanaf een afstand te kijken naar bepaalde kanten in zichzelf. TalentenTypen hebben een eigen identiteit, gedrag, waarden, drijfveren, behoeften en energie. Door TalentenTypen te kiezen wordt de veelzijdigheid binnen mensen benadrukt hetgeen recht doet aan wie we in wezen zijn.
Auteur: Cato Pater, ontwikkelaar, talententrainer en spreker